KONFERENCJA NAUKOWA O POWSTANIU STYCZNIOWYM

 

KONFERENCJA NAUKOWA O POWSTANIU STYCZNIOWYM.

W piątek 1 grudnia 2023r. w sali kolumnowej aleksandrowskiego dworca kolejowego odbyła się blisko trzygodzinna konferencja naukowa w ramach projektu „Kolej na powstanie styczniowe”.

Spotkanie poprowadził i zainicjował dr hab. Tomasz Krzemiński, prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Wydział Nauk Historycznych UMK prelekcją „ Styczniowa insurekcja - próba nowego spojrzenia (aspekt lokalny, ogólnopolski, międzynarodowy)”.

W wykładzie obszernie przywołane zostały geopolityczne i społeczne realia w jakich doszło do wybuchu insurekcji styczniowej ,tragizm postaci Aleksandra Wielopolskiego, a także udział i znaczenie konspiracyjnych działań pracowników nowo powstałej stacji granicznej w Aleksandrowie w tym zrywie narodowym.

Kolejnym prelegent dr Mateusz Maleszka z Instytutu Pamięci Narodowej w Bydgoszczy przedstawił prelekcję pt.” Powstanie styczniowe - największy zryw wyzwoleńczy w XIX wieku”, w której przedstawił genezę powstania, ścierające się koncepcje i sposoby wystąpienia przeciwko zaborcy, strukturę społeczną na ziemiach zaboru rosyjskiego oraz specyfikę przebiegu tego największego i najdłuższego zrywu patriotycznego, w którym finalnie udział wzięło ponad 200 tys. osób! Sporą część prelekcji poświęcił również postaciom dyktatorów powstania.

Następnie dr Ilona Zaleska z Wydziału Nauk Historycznych UMK zaprezentowała wykład „Józef Piłsudski wobec tradycji powstania styczniowego”, w którym przedstawiła rodzinną i osobistą genezę fascynacji Naczelnika epokowym i pokoleniowym doświadczeniem, jakim było powstanie. Przedstawiła również różne wydania dzieł literackich J. Piłsudskiego, odnoszących się do zrywu. Zaprezentowane były także działania jakimi czcił / ustanowił min. prawo do noszenia munduru Wojska Polskiego czy dożywotnią rentę, spotkania / powstańców styczniowych Józef Piłsudski, a po jego śmierci żona Aleksandra.

Ostatnią prelekcję wygłosiła dr Mirosława Radowska-Lisak z Wydziału Humanistycznego UMK pt. „ Powstanie styczniowe w kobiecej literaturze dokumentu osobistego”. W prelekcji podniesiona została min. kwestia wkładu polskich kobiet doby powstania w podtrzymywaniu patriotycznego ducha poprzez noszenie czarnych sukien czy patriotycznej biżuterii , co było karalne; ale też inne aspekty zaangażowania – również w czynnej walce. Historie Polek z czasów insurekcji dają się poznać dzięki literaturze dokumentu osobistego tj. listach czy pamiętnikach, gdzie chociażby prawo do osobistego szczęścia przeplata się z tragizmem epoki. Prelegentka szczególną uwagę wróciła na pamiętniki Olgi Gołębiowskiej, szwagierki Jana Jeziorańskiego – straconego wraz z Romualdem Trauguttem w Cytadeli warszawskiej. Są one bezcennym źródłem wiedzy o sytuacji i roli kobiet w tamtym czasie.

Wszystkie prelekcje były niesłychanie ciekawe; przedstawione w atrakcyjny sposób, znacznie poszerzyły dotychczasową wiedzę słuchaczy o nieznane, lub mało znane aspekty powstania styczniowego.

Po podsumowaniu wystąpień prelegentów przez dra Tomasza Krzemińskiego i rozmowie z uczestnikami konferencji, dzięki czemu obecni dowiedzieli się mogile powstańców na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie, czy historii powstania pomnika R. Traugutta w Ciechocinku, spotkanie zostało zakończone indywidualnymi rozmowami pasjonatów historii .

Projekt „ Kolej na Powstanie styczniowe”dofinansowała Gmina Miejska Aleksandrów Kujawski.

Fot. Aneta Thiede

GRA TERENOWA Kolej na Powstanie Styczniowe !

Na zaproszenie naszego stowarzyszenia młodzież szkół średnich Aleksandrowa Kujawskiego zmierzyła się dzisiaj z zadaniami dotyczącymi Powstania styczniowego w grze terenowej.

Najliczniej reprezentowana była grupa młodzieży z Liceum Ogólnokształcącego Kolegium Kujawskiego, które utworzyło dwie drużyny ; w grze uczestniczyli również reprezentanci Zespołu Szkół Nr 1 Centrum Kształcenia Praktycznego tzw. "Ogrodnika" oraz Młodzieżowej Rady Miejskiej w Aleksandrowie Kujawskim.
Drużyny identyfikowane były kolorowymi kotylionami z herbem powstania styczniowego.
Większość zadań wiedzowych odbywało się w dawnej sali restauracyjnej dworca kolejowego, historycznej areny konspiracyjnej działalności pracowników dworca; ale... na początek uczestnicy zmierzyli się z zadaniami w terenie :

- Jednym z nich było odnalezienie na aleksandrowskim cmentarzu
grobu Władysława Koneckiego- kolejarza i powstańca oraz
zapalenie znicza na jego grobie i uwiecznienie tego na fotografii.
Zadanie znacznie utrudnił śnieg, który "otulił" całkowicie mogiłę;
mimo tego zawodnicy bez problemu poradzili sobie z zadaniem
dzięki wnikliwej analizie materiału źródłowego :)

- Niemniej trudnym zadaniem było odnalezienie stosunkowo nowej
ulicy Witolda Marczewskiego, której nadano nazwę w 2008r.
Patron ulicy był człowiekiem, który wytyczył trasę linii kolejowej
przez późniejszy Aleksandrów. Był autorem schematycznego
podziału miasta z czasów, gdy powstawało wokół dworca. Był też
człowiekiem zasłużonym dla sprawy polskiej podczas powstania
styczniowego. Z powodu udziału w nim trafił na Syberię.
Uczestnicy gry musieli się bardzo postarać, żeby zlokalizować
miejsce, gdzie znajduje się jedyna tabliczka z nazwą ulicy i
udokumentować ten fakt fotografią :)

- Wspólnym zadaniem uczestników gry było odnalezienie jednej z
ulic nazwanych na cześć postaci związanych ze styczniowym
zrywem : Romualda Traugutta i Cypriana Kamila Norwida.
Okazało się, że o ile z ulicą imienia ostatniego dyktatora
powstania nie było problemów, to zadanie uwiecznienia
fotografią nazwy ulicy poety było.... niewykonalne :)

Po zakończonej sukcesami eksploracji terenu miasta, drużyny powróciły na dworzec, gdzie przy stolikach mierzono się z rozmaitymi zadaniami logicznymi w formie questu / krzyżówki i rebusy, wykreślanki / związanymi z tematyką powstania styczniowego oraz zadaniami opartymi na tekstach źródłowych z epoki.
Jednym z nich była identyfikacja godeł i symboli tworzących herb powstania. Kolejnym - rozpoznanie i dopasowanie symboli kulturowych /przedmiotów, potraw, strojów/ do nazw innych narodów walczących w powstaniu.
Choć w grze uczestniczyli tylko młodzi mężczyźni ,to kilka kwestii z pewnością bardziej by przypadło do gustów paniom...
Było to : rozpoznanie elementów strojów z epoki, uwiecznionych na fotografiach Zakładu Fotograficznego Karola Meyera czy nazwy biżuterii patriotycznej polskich kobiet, noszonej na znak żałoby w związku z uciskiem narodu polskiego przez carat.
Trzeba było też odpowiedzieć na pytanie, na cześć kogo/czego nazwano tajne stowarzyszenia kobiet "piątkami", jakie zasady miały te stowarzyszenia oraz jakiej pomocy udzielały powstańcom.

Zadania nie były proste, ale wszyscy uczestnicy dzięki znakomitej współpracy świetnie sobie z nimi poradzili; drużyny otrzymały dyplomy, książki "Tadeusz Adamiec. Aleksandrów osobisty" oraz bony do pizzerii "Cambi" .

Serdecznie dziękujemy wszystkim osobom zaangażowanym w dzisiejszą spotkanie z historią : uczestnikom gry, wolontariuszom, którzy przebrani w stroje z epoki tworzyli klimat dawnej stacji-konspiracji, opiekunom młodzieży, Pani Anecie Thiede min. za oprawę fotograficzną oraz pracownikom MBP w Aleksandrowie Kujawskim.
Animator gry : Karolina Falleńczyk

Zadanie dofinansowano ze środków finansowych Gminy Miejskiej Aleksandrów Kujawski.

https://aleksandrowkujawski.naszemiasto.pl/gra-terenowa-w-aleksandrowie-kujawskim-mlodziez-pochwalila/ar/c1-9535423?fbclid=IwY2xjawEYo4VleHRuA2FlbQIxMQABHWOJiXlImR_dlewaREgZnbIqVsLrD8PuQ_TqLgogCSlraswt-jsYTSSY2A_aem_U6cAR8PfDsFO0EIvWGy6wA

KONFERENCJA NAUKOWA O POWSTANIU STYCZNIOWYM

 

ZAPRASZAMY !

ZLOT AKTYWNYCH KRAJOZNAWCÓW

VII ZLOT AKTYWNYCH KRAJOZNAWCÓW

WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO- POMORSKIEGO

W sobotę 30 września br. Oddział Przewodnicki PTTK w Toruniu rozpoczął VII Wojewódzki Zlot Aktywnych Krajoznawców Województwa Kujawsko- Pomorskiego od Aleksandrowa Kujawskiego , zwiedzanie obiektów historii na terenie powiatu aleksandrowskiego.

W pierwszej kolejności krajoznawcy odwiedzili Kozacką Mogiłę na ul. Narutowicza, po czym przybyli do pałacu Trojanowskich, gdzie ponad 50 osobowa grupa osób została zaproszona do sali kominkowej, aby wysłuchać opowieści o historii miasta i rodziny Trojanowskich.

Aneta Kurczewska – Hołtyn, członkini stowarzyszenia „ Kuźnia talentów. Peron 9 i 3/4” opowiedziała przybyłym przede wszystkim o znaczeniu rodziny Trojanowskich dla powstania stacji kolejowej i innych obiektów , dzięki którym powstało nasze miasto.

W prelekcji poruszono min. udział pracowników dworca oraz Władysława Trojanowskiego w pomocy powstańcom styczniowym, genezę powstania Kozackiej Mogiły ; szczególne miejsce poświęcając postaci hrabiego Edwarda Mycielskiego- Trojanowskiego.

Goście ponadto mogli się zapoznać ze zbiorami fotograficznymi znajdującymi się w sali kominkowej oraz twórczością literacką hrabiego w postaci książki „Wyprawa myśliwska do krainy Massai”, artykułami krajoznawczymi z podróży pt. „Yosemite Valley” oraz „ Czarownik z Serengeti Plain”; a także z książkami o Aleksandrowie Kujawskim, w których prezentowane były dawne zdjęcia obiektów architektonicznych, oraz z ewidencją przypałacowego parku z 1985r.

Prowadząca opowiedziała również o inspiracji Z. Nienackiego, autora cyklu „Pan Samochodzik” Aleksandrowem i postacią hrabiego; co zaowocowało książkami pt. „ Sumienie”oraz „ Pan Samochodzik i wyspa złoczyńców”.

Uczestnicy zostali ugoszczeni pączkami i gorącymi napojami, które ufundowało Starostwo Powiatowe ; ponadto otrzymali piękne albumy o powiecie aleksandrowskim .

Zlot odbył się pod patronatem Starosty Aleksandrowskiego oraz Burmistrza Aleksandrowa Kujawskiego.

 

PIKNIK U HRABIEGO .....

 

"PĘDZLEM I OKIEM- ARTYSTYCZNY PLENER MALARSKO - FOTOGRAFICZNY U HRABIEGO".

W sobotę 26 sierpnia br. stowarzyszenie Kuźnia talentów. Peron 9 i ¾ zorganizowało „Piknik u hrabiego”, który był pretekstem do przeprowadzenia artystycznych warsztatów malarskich i fotograficznych / cyjanotypii i fotografii otworkowej/ w urokliwym parku i pałacu Trojanowskich .

Inspiracją dla przypomnienia starych technik utrwalania rzeczywistości była fotograficzna pasja Edwarda Mycielskiego – Trojanowskiego, który stworzył wiele prac w technice stereoskopowej/ retro 3 D/.

Warsztaty malarskie prowadziła Marzena Szyszka, członkini Stowarzyszenia Przyjaciół Łazieńca „Cudne Manowce”. Amatorsko maluje pejzaże i ulubione słoneczniki. Uczestnicy warsztatów zapoznali się z podstawowymi technikami malowania.

Warsztaty fotograficzne Zuzanna Falleńczyk, absolwentka Technikum Fotograficznego w Bydgoszczy i Ochrony Dóbr Kultury na UMK w Toruniu.

W warsztatach wzięło udział 17 osób w wieku od 10 do 74 lat, nie tylko z Aleksandrowa Kujawskiego, ale również z Brudnowa, Wrocławia, Krakowa, Pionek, Zielonej Góry, Łodzi, Poznania i Inowrocławia ! Były to w dużej mierze osoby przebywające na kuracji w naszym mieście, ale i dorośli oraz uczniowie szkół podstawowych i średnich z terenu powiatu.

Powstały prace malarskie techniką akrylową oraz fotograficzne na koszulkach i papierze światłoczułym.

Każdy uczestnik warsztatów otrzymał dyplom oraz shopperkę z ”Safari z hrabią” i album T. Adamca „ Aleksandrów osobisty”.

Warsztatom towarzyszył malowniczy piknik w pobliżu pałacu, w którym uczestniczyły członkinie stowarzyszenia oraz grupa wolontariuszy- przyjaciół naszego stowarzyszenia, wystylizowanych w stroje z epoki...

Uczestnicy pikniku oraz warsztatów byli częstowani owocami, ciastami i napojami, mogli uczestniczyć w zabawach plenerowych : strzelaniu z łuku do tarczy, grze w badmintona, malować , puszczać bańki mydlane i balony, czy pobawić się wstążką lub… porcelanowymi lalkami.

Dzięki temu oraz ładnej pogodzie był to miło spędzony przez wszystkich czas !

Dziękujemy serdeczne naszemu Partnerowi Zespołowi Szkół Nr 1 Centrum Kształcenia Praktycznego w Aleksandrowie Kujawskim za udostępnienie pomieszczeń pałacu oraz terenu parku, dzięki czemu dzisiejszy plener był możliwy.

Projekt dofinansowało Starostwo Powiatowe w Aleksandrowie Kujawskim.

Fotorelacja Leszka Ruteckiego .